“Bạc xỉu” là cái tên thức uống quen thuộc của người dân Sài Gòn. Người ta vẫn nói giữa lòng thành thị đổi mới có một thứ “bạc xỉu” xưa cũ vô giá theo dòng thời gian. Rất nhiều du khách đến Sài Gòn và trở lại đây cũng chỉ để được thưởng thức lại hương vị “đầy thương nhớ” của nó. Vậy bạc xỉu là gì mà lại “nặng tình” đến vậy? Cùng tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây nhé!
Bạc xỉu là gì?
Nguồn gốc tên gọi bạc xỉu
“Bạc xỉu” có lẽ là 2 từ đã in hằn trong tâm thức Sài Gòn. Bạc xỉu cũng đã trở thành một “di sản tinh thần” mang đậm chất riêng của con người nơi đây. Nhưng tại sao lại gọi là bạc xỉu?
Theo nhiều nguồn tài liệu, bạc xỉu bắt nguồn từ tên gọi “bạc tẩy xỉu phé” trong tiếng Quan Thoại (âm từ tiếng Quảng Đông hay tiếng Tàu) của cộng đồng người Hoa sống tại Sài Gòn. Vào những năm 50 – 60 của thế kỷ trước, khắp các đường phố Sài Gòn là những quán cà phê bình dân của người Tàu chủ yếu dành cho tầng lớp lao động nghèo. Khi người Việt đến đây và gọi một món thức ăn, thức uống bằng tiếng Việt thì “phổ ky” (tức là người hầu bàn) thường có thói quen đứng từ bàn của khách nói vọng vào bếp món thức ăn, đồ uống ấy bằng tiếng Tàu như “bạc tẩy xỉu phé”. Dần dà, người khách Việt thuộc lòng món ăn, uống ưa thích bằng tiếng Tàu và sau đó thành thói quen đã sử dụng luôn chúng trong lúc gọi thực đơn. Tuy nhiên để thuận miệng và nhanh chóng thì nhiều người dân Việt vẫn quen gọi là “bạc xỉu” thay cho “bạc xỉu tẩy phé”.
Lý giải về nghĩa của từ “bạc tẩy xỉu phé” thì “Bạc” có nghĩa là màu trắng, “Tẩy” là chiếc ly không, “Xỉu” là một chút và “Phé” là cà phê. Rõ nghĩa hơn thì đây chính là “ly sữa trắng kèm một chút cà phê”. Thế nhưng vẫn có nhiều người lầm tưởng bạc xỉu chính là cà phê sữa. Không đúng, bạc xỉu không phải là cà phê sữa. Cha ông ta khi xưa dùng sữa đặc pha với nước nóng để thay thế cho sữa tươi đắt đỏ trong thời điểm ấy, nhưng vì vị sữa đặc pha khá nồng nên họ đã biến tấu bằng cách thêm chút cà phê vào ly sữa để hương vị thêm thơm ngon và dễ uống. Câu chuyện bạc xỉu là chuyện về ly sữa vị cà phê và thứ vị bình dân không thể lẫn lộn.
Bạc xỉu trong hồi ức người Sài Gòn
Cà phê sữa đặc, bạc xỉu cùng nhiều món ăn khác đã theo chân cộng đồng người Hoa đến Sài Gòn và trở thành một phần di sản của phố thị. Và cho đến nay bạc xỉu vẫn luôn là nét văn hóa mà người Sài Gòn luôn tôn trọng, nâng niu. Mỗi mỗi buổi sớm, dừng chân bên quán cà phê quen thuộc, tiếng gọi “cho 1 ly bạc xỉu” đã trở thành tiếng gọi thân thương không nhớ cũng thuộc.
Trong ký ức cũ, bạc xỉu là hương vị của những đứa trẻ cùng cha mẹ đến quán cà phê nhưng chẳng biết gọi gì, cũng là sự lựa chọn hàng đầu của phái nữ khi muốn cùng người mình yêu đến quán cà phê yêu thích. Và đừng quên, muốn thưởng thức bạc xỉu đúng điệu giống như người xưa thì hãy nên ăn cùng với cháo quẩy hoặc chấm bánh tiêu rất ngon và đậm vị. Thế nhưng ngày nay, tiết trời Sài Gòn oi bức quanh năm, để phù hợp hơn thì ngoài bạc xỉu nóng thì món này còn được biến tấu thành thức uống lạnh. Bạc xỉu đá lạnh cũng rất ngon và thanh mát không kén người thưởng thức, ở một số nơi loại thức uống này còn được thêm vào nước cốt dừa cho hương vị thêm đa dạng, đáp ứng sở thích của nhiều người.
Như vậy dù xưa hay nay, thì bạc xỉu vẫn là cái hồn cốt của Sài Gòn xưa cũ được lưu giữ đến tận ngày nay. Người ta thưởng thức bạc xỉu cũng như cách người ta cho mình cho mình một chút khoảng lặng giữa bộn bề cuộc sống để hoài niệm lại những điều xưa cũ đầy thương nhớ.
Tham khảo thêm: Cách pha cà phê ngon đúng vị: https://artcoffee.vn/cach-pha-ca-phe-ngon-dung-vi/
5 cách pha bạc xỉu chuẩn người Hoa Sài Gòn
Nhiều người thích thú ví von bạc xỉu như Latte bình dị của Việt Nam, một chút hương vị ngọt ngào của sữa, một chút đắng của cà phê, tạo thành thức uống thơm lừng mà lại khó cưỡng. Thế nhưng để pha được một ly “Latte” bạc xỉu ngon đúng hiệu như vậy đâu có dễ, người pha chế phải đong đếm đúng lượng nguyên liệu, đúng lượng nước. Nhiều khách du lịch vì muốn mang món “Latte” này về nước mà cất công chạy đến các quán cà phê vợt để học hỏi – nơi mà người bán chỉ cần ước lượng cũng có thể đong chính xác số nguyên liệu cần thiết, bởi họ đã trải qua hơn nửa thập kỷ buôn bán loại thức uống này. Còn bạn thì sao? Bỗng dưng một ngày muốn tự tay làm 1 ly cà phê bạc xỉu thơm ngon cho mình và người thân nhưng lại chẳng biết thực hiện pha chế ly bạc xỉu này như thế nào thì phải làm sao? Vậy thì hãy ghi chép lại ngay 5 công thức pha café bạc xỉu “đặc sắc” và ngon chuẩn vị người Hoa được thu thập từ những chia sẻ từ cộng đồng người Hoa tại Việt Nam dưới đây nhé!
Công thức pha bạc xỉu nóng truyền thống
Cà phê bạc xỉu nóng cho những buổi sớm tinh mơ trước khi đi làm là một những thói quen của người dân Sài Gòn. Bạc xỉu nóng không chỉ đậm đà vị béo ngọt mà còn phảng phất hương thơm “quyến rũ” gây nghiện. Để pha món này không quá khó, chúng ta hãy cùng làm theo các bước dưới đây.
Các nguyên liệu pha bạc xỉu nóng cần chuẩn bị:
- 30g bột cà phê nguyên chất
- 100ml sữa bò nguyên chất
- 20 ml sữa đặc Ông Thọ
Dụng cụ
- Ly, chén, thìa
- Phin pha cà phê
- Bình shaker
Cách thực hiện pha đơn giản như sau:
Bước 1: Pha cà phê
Đầu tiên, hãy tráng sơ qua phin và ly pha cà phê bằng nước đun sôi. Sau đó cho vào phin cà phê khoảng 30g bột cà phê, lắc nhẹ để cà phê dàn phẳng, ấn chặt nắp xuống. Tiếp đến đổ nước đã đun sôi vào xâm xấp mặt phin (khoảng 10ml)và ủ trong 20 giây. Sau đó cho tiếp 100ml nước sôi và đậy nắp lại, đợi cà phê nguyên chất nhỏ giọt ra ly trong khoảng 10-15 phút.
Bước 2: Tạo bọt cà phê
Hãy chắt lấy cà phê đã pha vẫn còn nóng vào bình shaker và lắc nhẹ để tạo bọt. Nếu không có bình lắc thì có thể dùng chai lavie rỗng để thay thế. Lắc đến khi cà phê có một lớp bọt dày và mịn.
Bước 3: Đun nóng sữa tươi
Cho sữa bò cùng sữa đặc vào nồi theo tỷ lệ như trên, đun lửa nhỏ và khuấy đều liên tục đến khi sữa sôi lăn tăn là được.
Bước 4: Hoàn thành bạc xỉu nóng
Đổ hỗn hợp sữa đã đun nóng ra ly, sau đó đổ cà phê đã được tạo bọt cà phê lên trên và bạn đã có ngay một ly bạc xỉu nóng thơm ngon rồi đấy!
Công thức pha bạc xỉu đá thanh mát ngày hè
Người Sài Gòn trước đây thường thích dùng bạc xỉu nóng nhưng theo thời gian, để phù hợp với tiết trời oi bức thì người ta đã thêm đá vào ly sữa cà phê này để có thể thưởng thức ngay cả trong những ngày nắng nóng. Bạc xỉu đá vẫn giữ được độ thơm ngon của sữa và cà phê. Bên cạnh đó, sự mát lạnh tỏa lên trong từng viên đá cũng sẽ khiến bạn cảm thấy hương vị của bạc xỉu thêm phần thật thanh mát và thật “dễ chịu” làm sao. Cùng thử qua món này bằng các bước thực hiện dưới đây nhé!
Nguyên liệu cần chuẩn bị:
- 30 gam bột cà phê nguyên chất
- 100ml sữa tươi không đường (hoặc có đường)
- 20ml sữa đặc
- Đá bào hoặc đá bi nhỏ
Dụng cụ
- Ly, chén, thìa
- Phin pha cà phê
- Bình shaker
Bước 1: Pha cà phê
Tương tự như khi pha bạc xỉu nóng, hãy dùng nước sôi để tráng sơ qua phin và ly. Tiếp đến cho bột cà phê vào phin, lắc nhẹ để cà phê dàn phẳng, ấn chặt nắp xuống. Sau đó cũng đổ khoảng 10 ml nước đã đun sôi vào xâm xấp mặt phin. Khoảng 20s giây sau thì chế tiếp 100ml nước sôi vào phin và đậy nắp lại, đợi cho cà phê nhỏ giọt.
Bước 2: Tạo bọt cà phê
Cũng hãy cho phần cà phê vừa pha được vào bình shaker lắc nhẹ để tạo bọt.
Bước 3: Hoàn thành ly bạc xỉu lạnh
Không cần phải đun nóng hỗn hợp sữa như cách làm bạc xỉu coffee nóng mà hãy cho luôn hỗn hợp hòa tan sữa đặc và sữa tươi không đường vào ly, sau đó đổ cà phê đã tạo bọt lên trên và đừng quên cho đá bào vào trộn đều là có ngay ly cà phê mát lạnh rồi!
Công thức pha bạc xỉu đá 3 tầng
Ly cà phê bạc xỉu 3 tầng chắc chắn sẽ làm bạn cảm thấy vô cùng thích thú không chỉ bởi vì mùi thơm hòa quyện vị sữa và cà phê mà sẽ khiến bạn thích mê bởi hình thức 3 lớp màu sắc vô cùng bắt mắt. Không quá khó làm đâu, chỉ cần một chút tỉ mỉ là bạn hoàn toàn có thể tự làm cho mình được một ly bạc xỉu 3 tầng như vậy rồi. Cùng “học lỏm” ngay cách pha ngay loại thức uống này bên dưới đây nhé!
Nguyên liệu pha cũng tương tự như trên:
- 30g cà phê nguyên chất
- 60ml sữa tươi không đường hoặc có đường
- 15 ml sữa đặc
- Đá bào hoặc đá bi nhỏ
Dụng cụ
- Ly, chén, thìa
- Phin pha cà phê
- Bình shaker
Cách thực hiện pha món này đơn giản như sau:
Bước 1: Pha cà phê
Tương tự như các công thức pha bạc xỉu trên, sau khi làm sạch phin bằng nước sôi thì cho 30 gram cà phê vào phin sau đó chế nước sôi làm 2 lần, lần 1 châm 10ml nước sôi ủ trong 15 – 20 giây, lần 2 châm 100ml nước sôi rồi đậy nắp lại. Đợi cà phê nhỏ giọt ra ly trong khoảng 10-15 phút.
Bước 2: Tạo bọt cà phê
Cho cà phê đã pha vào bình lắc shaker và lắc đều với 1 – 2 viên đá trong thời gian từ 10 – 15 giây.
Bước 3: Hoàn thiện ly bạc xỉu 3 tầng
Đề hoàn thành thành công công thức pha bạc xỉu 3 tầng thì bạn hãy chú ý ở bước này. Đầu tiên bạn hãy rót 15ml sữa đặc vào ly. Tiếp đến bỏ đá bào hoặc viên bằng khoảng 2/3 ly sau đó nhẹ nhàng rót 60ml sữa tươi vào ly, lượng sữa tươi rót bằng mặt đá. Cuối cùng hãy rót nhẹ cà phê đã tạo bọt lên trên lớp sữa. Quan sát ly bạc xỉu, bạn sẽ thấy 3 tầng rõ rệt, như vậy thật đơn giản để pha thành công loại thực uống này đúng không nào!
Công thức pha bạc xỉu đá 4 tầng
Cách thực hiện ly bạc xỉu 4 tầng với 4 lớp màu sắc lung linh sẽ tương tự như bạc xỉu 3 tầng nhưng ở phần nguyên liệu bạn hãy chuẩn bị thêm 6ml kem sữa tươi nhé!
Như vậy nguyên liệu bao gồm:
- 30g cà phê nguyên chất
- 60ml ml sữa tươi không đường hoặc có đường
- 6ml kem sữa tươi
- 15 ml sữa đặc
- Đá bào hoặc đá bi nhỏ
Dụng cụ
- Ly, chén, thìa
- Phin pha cà phê
- Bình shaker
Cách thực hiện pha bạc xỉu 4 tầng đơn giản như sau:
Bước 1: Pha cà phê
Pha cà phê bằng phin, hãy làm tương tự như cách pha đã hướng dẫn ở trên nhé!
Bước 2: Tạo bọt cà phê
Cho cà phê và 1 vài viên đá nhỏ vào bình shaker lắc để tạo bọt cà phê.
Bước 3: Hoàn thiện cà phê bạc xỉu 4 tầng
Tương như cách pha 3 tầng, ở bước này bạn hãy hãy rót 15ml sữa đặc vào ly để tạo tầng thứ nhất. Tiếp đến bỏ đá bào hoặc viên vào ly sau đó nhẹ nhàng rót 60ml sữa tươi vào ly, lượng sữa tươi rót bằng mặt đá để tạo tầng thứ 2. Tạo tầng thứ 3 bằng cách đổ cà phê đã được tạo bọt vào cốc. Cuối cùng, cho kem sữa tươi lên trên cùng là bạn đã có cốc bạc xỉu đá 4 tầng ngon tuyệt và màu sắc cực kỳ lung linh, cực kỳ dễ thương rồi. Đặc biêt, món bạc xỉu 4 tầng này rất là thích hợp với các bạn nữ yêu “cái đẹp” đấy. Nếu không muốn thưởng thức loại thực uống này một mình thì phái mạnh hoàn toàn có thể chủ động thực hiện nó để mời bạn gái mình cùng uống nhé, chắc chắn một nửa kia của bạn sẽ nhanh chóng thích mê món thức uống này thôi.
Công thức pha bạc xỉu cốt dừa
Từ những công thức bạc xỉu truyền thống được ghi chép và truyền miệng lại của người Hoa trên đây thì bạc xỉu cốt dừa là món thức uống được biến tấu vô cùng đặc sắc qua đôi bàn tay “tài hoa” của các bạn trẻ thế hệ ngày nay. Với sự kết hợp của vị cà phê đăng đắng hòa cùng vị béo ngậy của nước cốt dừa sẽ mang đến cho bạn một hương vị bạc xỉu hoàn toàn mới lạ. Nếu bạn đang tò mò hương vị của bạc xỉu cốt dừa sẽ như thế nào thì hãy cùng bắt tay vào thực hiện cách pha loại thực uống này ngay dưới đây nhé!
Nguyên liệu cần chuẩn bị:
- 30g cà phê nguyên chất
- 100ml sữa tươi không đường
- 60ml nước cốt dừa
- 20ml sữa đặc
- Đá bào hoặc đá bi nhỏ
Dụng cụ
- Ly, chén, thìa
- Phin pha cà phê
- Bình shaker
Cách pha đơn giản như sau:
Bước 1: Pha cà phê
Pha cà phê phin như các công thức trên
Bước 2: Tạo hỗn hợp nước cốt dừa xốp và bông
Cho sữa đặc, nước cốt dừa, đá viên vào máy xay sinh tố, xay tất cả đến khi đá nhuyễn ra và hỗn hợp này xốp hay bông lên như tuyết. Nên sử dụng đá bào để máy xay sinh tố dễ dàng xay nhuyễn hơn.
Bước 3: Tạo bọt cà phê
Cho cà phê đã pha được vào bình lắc shaker sau đó lắc mạnh để cà phê sủi bọt.
Bước 3: Cho phần cà phê đã lắc vào ly thủy tinh sau đó từ từ đổ hỗn hợp sữa dừa lên trên là bạn đã có ngay một cốc bạc xỉu cốt dừa vô cùng thơm ngon.
Xem thêm:
Hướng dẫn pha cà phê mocha ngon
Lời kết
Một ly bạc xỉu thơm lừng vị ngọt của sữa đặc, chút đắng của cà phê tạo nên hương vị của Sài Gòn những ngày xưa cũ. Nếu bạn là người lữ khách đến đây và thắc mắc với người dân Sài Gòn bạc xỉu là gì thì chắc chắn bạn sẽ nhận được câu trả lời rằng: Đây chính là thức uống nặng tình qua bao thế hệ “cũ mà không cũ”, xưa kia là thức uống bình dị giữa thời kháng chiến đói khổ, đến thời hiện đại thì lại là một loại thức uống “sành điệu” được người dân thành phố nâng niu, gìn giữ. Đối với cả những ai đã và chưa từng thử qua bao giờ thì với 1 ly bạc xỉu thơm ngậy mùi sữa, nồng vị cafe, nhâm nhi qua một lần sẽ chẳng thể nào mà quên đi được. Và không giống với cà phê nguyên chất đơn thuần, loại thực uống này sẽ không khiến bạn quá lo lắng về việc nổi mụn hay mất ngủ. Bởi vì thức uống này chủ yếu là sữa kết hợp với chút thơm lừng của cà phê nên vừa giúp bạn thỏa khẩu vị vừa giúp tỉnh táo hơn cho một ngày mới ngập tràn niềm vui và năng lượng. Hy vọng sau với những chia sẻ từ bài viết trên đây, bạn sẽ hiểu được bạc xỉu là gì, đồng thời cũng nắm được các công thức “lưu truyền sử sách, vang danh Sài Gòn” để làm nên một ly cà phê thơm ngon ngây ngất. Chúc các bạn thực hiện thành công nhé!
Nguồn: https://artcoffee.vn/
Xem thêm:
https://www.plurk.com/artcoffeevietnam