Hà Nội không chỉ được biết đến là Thủ Đô của nước ta mà nơi đây còn thu hút sự quan tâm của hàng triệu du khách trong và ngoài nước bởi các danh lam thắng cảnh nổi tiếng. Chùa Đậu là một trong những ngôi chùa được mệnh danh là “Đệ nhất danh lam Hà Nội”. Nơi đây không chỉ thể hiện rõ nét vẻ cổ kính xưa mà còn ghi đậm dấu ấn lịch sử. Để biết ngôi chùa này vì sao lại được mệnh danh như thế, và những điều lý thú ẩn đằng sau đó là gì mời các bạn hãy cùng chúng tôi tìm hiểu nhé!
Vị trí của Chùa Đậu nằm ở đâu?
Chùa Đậu còn được biết đến với nhiều tên khác là Thành Đạo Tự, Pháp Vũ Tự, Chùa Bà, Chùa Vua, đây là một trong những ngôi chùa nổi tiếng nhất Hà Nội. Chùa được xây dựng tại thôn Gia Phúc, xã Nguyễn Trãi, huyện Thường Tín, thành phố Hà Nội. Đường đến ngôi chùa rất thuận tiện chỉ cần đi xuôi theo quốc lộ 1A về phía Nam, đi khoảng hơn 20km rẽ phải vào thôn Gia Phúc là đến chùa.
Đôi nét về chùa Đậu Thường Tín
Giới thiệu về ngôi chùa
Chùa Đậu là một trong những ngôi chùa đình đám nằm ngoại ô Thủ Đô, ngôi chùa gắn liền với các bước du nhập Phật Giáo vào Đồng Bằng Trung Du Bắc Bộ cùng hòa nhập với văn hóa dân gian bản địa. Ngôi chùa thuộc hệ thống chùa thờ Tự Pháp – ngoài Thờ Phật nơi đây còn thờ những thế lực siêu nhiên, linh thiêng như: Pháp Vân – Pháp Vũ – Pháp Lôi – Pháp Điện (Thần Mây- Thần Mưa- Thần Sấm- Thần Sét). Vì có thờ Pháp Vũ nên chùa còn có tên là Pháp Vũ Tự, ngoài ra nơi đây còn thờ Bà Đậu nên Chùa Bà hay chùa Đậu cũng có tên từ đây.
Lịch sử hình thành ngôi chùa Đậu
Theo những lời lưu truyền dân gian chùa được dựng dưới thời Bắc thuộc lần thứ 2 (602 – 939), tuy nhiên dựa vào văn bia ghi lại tại chùa thì nơi đây được xây dựng từ thời triều Lý. Còn theo lời trụ trì của chùa là Đại Đức Thích Thanh Nhung, thì Sĩ Nhiếp đã cho lập ngôi chùa này vào đầu thế kỷ thứ 3 từ năm 200 – 210. Vì trong một lần khi quân của ông đến khoanh vùng của làng Gia Phúc đã nhận ra địa thế linh thiêng của nơi đây.
Khi được quân lính trình bào và ông cũng cảm nhận được điều đó đã cho xây dựng chùa làm để mọi người có nơi thờ tự, tu hành và đặt tên là Thành Đạo Tự với ý nghĩa đó chính là mảnh đất của Phật. Sau đó ông cũng cho người rước Đại Thánh Pháp Vũ Đại Bồ Tát về chùa để thờ tự nên người dân cũng được đặt tên Pháp Vũ Tự từ đó.Đến năm 1635 dưới thời Vua Lê Thần Tông chùa đã xuống cấp nên bà Ngô Thị Ngọc Nguyên (vốn là thần tiên trên trời) đã làm chủ hưng khởi xướng trùng tu lại quy mô chùa.
Ngôi chùa được trùng tu với quy mô lớn nên đã khang trang hơn và được phong tặng là “Đệ nhất đại danh lam”. Từ đó nơi đây được xem là vùng đất Phật nên rất nhiều Phật tử, tu sĩ và các bậc trí sĩ đã đến đây mỗi năm để cầu mưa, cầu sự bình an cho gia đình, mùa màng bội thu. Vào thời Pháp thuộc, chùa bị cháy nên nhờ vào người dân chùa mới được khôi phục lại. Rồi đến đại lễ 1000 năm Thăng Long (2010) chùa Đậu được tu sửa và mang diện mạo tuyệt vời như ngày nay.
Điều đặc biệt của ngôi chùa
Chùa Đậu còn được xếp hạng di tích lịch sử, nghệ thuật loại A vào năm 1964. Bên cạnh đó trung tâm sách kỷ lục Việt Nam cũng được xác lập Chùa Đậu là ngôi chùa có tượng nhục thân trước tiên tại Việt Nam. Nổi bật hơn ngôi chùa còn được mệnh danh là ngôi chùa bằng đồng xưa nhất Việt Nam vào năm 2007.
Bên cạnh đó theo tổng cục Đi Phượt của nước ta trong chùa còn lưu truyền nhiều di vật và đồ thờ cổ có giá cả như đôi rồng đá, chuông…. Điều đặc biệt hơn là trong chùa còn có 2 pho tượng là nhục thân của 2 vị thiền sư Vũ Khắc Minh & Vũ Khắc Trường đã trụ trì chùa vào khoảng thế kỷ 17.
Lối kiến trúc độc đáo của Chùa Đậu Hà Nội
Ngôi chùa được xây dựng gồm các phần: Tam Quan, nhà Tả Vu – Hữu Vu, Tiền Đường, Tam Bảo, nhà Tổ. Ngoài các di vật cổ, đồ thờ cổ, Chùa Đậu vẫn giữ được 6 bia đá khắc từ thế kỷ XVI – XVIII.
Cổng Tam Quan
Cổng Tam Quan là một công trình kiến trúc hai tầng tám mái, tầng trên treo quả chuông đồng có niên đại từ năm Cảnh Thịnh thứ 9 tức năm 1801 vào thời Tây Sơn. Độc đáo nhất là phần mái được lợp bằng ngói vảy cá đỏ, những góc mái được đắp theo hình đầu đao cong vút chuẩn lối kiến trúc thời Lý. Ngoài ra các mảng chạm bên trong và ngoài cổng đều được khắc họa rồng chầu mặt nguyệt, lân, phượng, ngựa, hoa cỏ kết hợp với chữ Hán mang nét đặc trưng độc đáo của nghệ thuật thế kỷ XVII.
Phần chính diện
Chính diện chùa Đậu gồm gian tiền đường phía trước, 2 dãy hành lang song song hai bên chỉ ra khu vực nhà tổ ở phía sau. Chúng được kết cấu theo kiến trúc một khung vuông bao bọc lấy tòa Thiêu Hương và điện thờ Bà Đậu. Dãy hành lang này cũng được đặt thờ 18 vị La Hán và những tấm bia đá.
Tiền đường
Tiền đường mang đậm nét kiến trúc nghệ thuật của thời Lê với các đường nét chạm trổ vô cùng tinh xảo, nét chạm khắc vô cùng điêu luyện, dứt khoát. Bên ngoài là bậc thềm có tượng đôi rồng đá niên đại lịch sử hơn 500 năm tuổi.
Thượng điện
Tại Thượng Điện có đặt một bệ đá mang đậm phong cách thế kỷ XVI, phía bên trên đặt một tòa Cửu Long, tượng Phật Thích Ca bằng đồng đứng trên tòa sen. Phía sau là một điện thờ tượng Thần Pháp Vũ mới được phục chế lại vào giữa thế kỷ XX. Đặc biệt ngôi chùa được biểu hiện rõ theo lối cấu trúc “Tiền Phật – Hậu Thánh” của hệ thống Tứ Pháp nhà Phật.
Một số điều bạn cần lưu ý khi đến tham quan ở Chùa Đậu
Chùa Đậu không chỉ nổi tiếng về lối kiến trúc cổ, quá trình hình thành trải qua nhiều giai đoạn lịch sử khác nhau. Nơi đây còn nổi tiếng là vùng đất Phật và mang đến những điều linh thiêng, giúp người dân “cầu được ước thấy”. Do đó khi đến đây các bạn cần lưu ý những vấn đề như sau:
- Đến chùa phải ăn mặc giản dị, sạch sẽ, màu sắc trang nhã không quá rực rỡ.
- Không được mặc váy ngắn, quần cộc hoặc áo hở lườn hở nách làm mất đi vẻ tôn kính chốn linh thiêng.
- Ngôi chùa này là một trong những danh lam nổi tiếng nên đến đây bạn tuyệt đối không được vứt rác hay khạc nhổ bừa bãi.
- Điều cấm kỵ nhất là bạn không được tự ý sử dụng hoặc lấy bất cứ đồ vậy nào trong chùa khi chưa được sự đồng ý của các sư.
- Một điều cầu lưu ý nữa là đến đây bạn nên để điện thoại chế độ rung, đặc biệt là lúc thắp hương để đảm bảo sự tôn kính, trang nghiêm.
- Tuyệt đối không được cắm hương vào những bồn hoa, chậu cảnh để giữ nguyên vẻ đẹp vốn có của không gian này.
- Khi đến đây nếu chưa biết tên các vị Phật, Thần Thánh tốt nhất bạn nên hỏi các vị sư để hiểu rõ hơn và dễ dàng thực hiện việc dâng hương nhằm thánh gọi nhầm tên các chư vị.
- Điều quan trọng nhất khi đến chùa bạn cần giữ được vẻ thành kính trang nghiêm, đi nhẹ, nói khẽ.
Lời kết
Ngôi chùa Đậu mang đến rất nhiều điều kỳ thú về giá trị lịch sử, lối kiến trúc độc đáo mang đậm phong cách thời xưa của nước ta. Cùng với đó nơi đây còn mang đến nhiều điều về tâm linh, nên đến đây bạn sẽ được cảm nhận sự bình dị, thanh tịnh trong tâm hồn.