Cổ Phục nước ta không chỉ là một kho tàng với nhiều trang phục đặc sắc khác nhau. Trải qua mỗi triều đại phong kiến trong lịch sử đã để lại những trang phục mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc. Cổ phục Việt Nam không chỉ đơn thuần là trang phục mà còn gìn giữ những nét đẹp văn hóa dân tộc.
Trào lưu hướng đến cổ phục Việt Nam của giới trẻ hiện nay
Cổ phục xuất hiện trên nhiều phương tiện
Những năm gần đây giới trẻ ngày càng quan tâm hơn các trang phục truyền thống cổ xưa. Do vậy không chỉ xuất hiện trên sách báo mà cổ phục còn được phát triển trong các dự án phim, nghệ thuật. Đây cũng chính là luồng gió mới thổi vào các bộ cổ phục Việt Nam, chính điều đó đã khiến giới trẻ hướng đến trang phục này nhiều hơn và bắt đầu quan tâm hơn đến nét đẹp văn hóa cổ xưa. Khi sự quan tâm của giới trẻ đến trang phục cổ càng nhiều, chúng đã trở thành “trend hot” trên nhiều phương tiện như: facebook, tiktok…. Các bạn trẻ luôn muốn tái hiện, được hóa thân vào các nhân vật Việt xưa cổ.
Trào lưu sử dụng trang phục cổ hiện nay
Điều đáng nói hơn là các bộ trang phục Cổ luôn mang đến nét đẹp văn hóa riêng biệt và in đậm dấu ấn lịch sử dân tộc. Với những nét đẹp ấy đã thu hút thêm nhiều sự quan tâm của mọi người hơn và ngày càng được đón nhận nhiệt tình. Các bộ cổ phục truyền thống ngày nay đã được sử dụng trong việc chụp ảnh nghệ thuật, trong lễ cưới hỏi…..Cùng với đó nhiều nhà thiết kế đã tạo nên cổ phục cách tân để mọi người dễ dàng ứng dụng hơn trong cuộc sống thường ngày, đi làm đi chơi. Những bộ trang phục cổ của quá khứ đã tạo nên sứ mệnh mới trong cuộc sống hiện đại. Sau mỗi tấm áo là lịch sử và sự trở lại của cổ phục đã thể hiện tình yêu, sự trân trọng đối với tinh hoa văn hóa dân tộc.
Góc nhìn về cổ phục trong tương lai
Để bảo toàn di sản văn hóa lịch sử và đưa chúng vào đời sống hiện đại, giới trẻ đã tìm hiểu và nghiên cứu và ứng dụng chúng theo cách riêng của mình. Với sự nỗ lực không ngừng nghĩ giờ đây các bộ trang phục cổ đã trở nên đặc biệt hơn và sánh ngang với các trang phục truyền thống của các nước khác trên thế giới.
Chính vì thế vào các tuần lễ văn hóa, hay vào dịp trình diễn trang phục truyền thống qua từng thời đại, các bộ cổ phục lại được xuất hiện. Hơn hết với chúng còn được thể hiện rõ tinh thần, nét đẹp vốn có khiến bạn bè năm châu trên thế giới càng thêm tò mò và thu hút hơn.
Một vài cổ phục Việt Nam vẫn được gìn giữ đến hiện nay
Mỗi một bộ cổ phục đều mang đến những nét đẹp, ý nghĩa khác nhau đặc biệt hơn chúng còn in dấu văn hóa, nét đẹp truyền thống cũng như phong tục dân tộc. Do vậy cổ phục Việt Nam không chỉ là hơi thở, linh hồn của nước ta, và ngày nay chúng vẫn còn được gìn giữ đến tận hôm nay.
Áo viên lĩnh
Áo viên lĩnh có đường viền cổ may hình tròn ép sát vào cổ, phần cúc áo được thiết kế nằm bên phải. Trang phục khá rộng và có 6 thân áo trong đó có 2 thân ngoài đắp chồng lên nhau. Áo được xẻ tà 2 bên, tay áo ngoài là dạng thụng, khi người mặc khoanh tay sẽ tạo thành hình vuông vức. Đặc biệt đối với áo bào thiết triều của vua – quan từ thời Lý đến thời Nguyễn hầu hết đều là áo viên lĩnh.
Áo giao lĩnh
Áo Giao Lĩnh là một trong những cổ phục Việt Nam được sử dụng phổ biến vào thời Lý – Trần – Lê. Trang phục này được sử dụng cho mọi tầng lớp khác nhau từ vua chúa, đến quý tộc và cả thường dân. Bộ cổ phục này có phần cổ giao nhau trước ngực, vạt áo trái đè lên vạt phải, còn phần thân áo được may dài hay ngắn sẽ tùy theo mục đích của người sử dụng. Phần thân dưới mặc váy và quây bên ngoài, đặc biệt tay áo có thể là dạng thụng hoặc chẽn.
Áo Giao Linh là một trong những dạng trang phục cổ mang hơi hướng phương Đông, nên áo của nữ có nét khá giống với trang phục cổ truyền thống của Trung Quốc, Hà Quốc, Nhật Bản…..
Phượng bào triều Nguyễn
Phượng bào là một trong những cổ phục cao quý dành cho Hoàng Hậu nhà Nguyễn, từ bộ cổ phục đã toát lên vẻ oai nghiêm, địa vị tối cao của người mặc. Áo triều bào nhà Nguyễn thường có màu vàng chính sắc, được thêu hoa văn phượng hoàng cùng mây, thủy ba và các chữ mang ý nghĩa tốt lành. Phượng bào được chế tác vô cùng công phu để toát lên vẻ lộng lẫy với tâm điểm chính là hình chim phượng hoàng trên ngực áo.
Nhật Bình
Áo Nhật Bình chính là triều phục dành cho cung tần nhất, nhị, tam, tứ giai, đây cũng chính là thường phục dành cho hoàng hậu và công chúa. Áo nhật bình nguyên mẫu là dạng áo phi phong thời Minh, áo có phần xẻ cổ, dạng đối khâm. Phần cổ áo bản to đã tạo thành hình chữ nhật ở dưới ngực, dưới ức có dải vải buộc hai vạt áo. Áo Nhật Bình sử dụng nhiều từ thời vua Gia Long và được duy trì cho đến cuối thời Nguyễn.
Ở nước ta áo Nhật Bình đã được biến tấu nhiều để phù hợp với phong tục và văn hóa người Việt. Khắp thân áo đều được trang trí theo thể thức hoa văn dạng hình tròn khép kín, rải rác khắp áo đan xen với các hình phượng múa, hoa lá tinh xảo và được điểm xuyến bằng các hạt kim tuyến lấp lánh. Nổi bật nhất là ở tay áo có dải màu ngũ hành; lục, vàng, xanh, trắng, đỏ mang lại năng lượng phù hợp, hài hòa và tốt lành.
Áo ngũ thân
Áo Ngũ Thân là một trong những cổ phục Việt Nam mang đậm nét đẹp truyền thống với thiết kế ngũ (năm) thân tượng trưng cho cha mẹ 2 bên và chính người mang áo. Đặc biệt áo còn được thiết kế với năm hạt nút cài mang ý nghĩa ngũ thường (nhân – lễ – nghĩa – trí – tín). Chính điều này cho thấy người mặc cổ phục này luôn tôn trọng nghi lễ làm người. Theo người xưa quan niệm khi mặc áo ngũ thân trên mình sẽ giữ vững đạo làm người và không đi ngược lại với những triết lý cuộc sống.
Áo ngũ thân còn biểu thị cho các đặc tính: Khiêm nhường, kín đáo, phong thái đĩnh đạc, thẩm mỹ tinh tế. Thiết kế áo được thể hiện khá tỉ mỉ qua kỹ thuật may như ghép hoa văn ở sống áo, đường kim thẳng, nhỏ, đều, có chỗ được giấu kín không thấy đường chỉ khâu. Với phần tà áo uốn lượn, vạt áo có đường cong hình cánh cung rất sống động, đây cũng chính là trang phục tiền thân cho áo dài truyền thống nước ta hiện nay.
Áo tấc
Áo Tấc còn được gọi với những cái tên khác như áo ngũ thân tay thụng, áo lễ, áo thụng… Áo tấc thường được mặc cùng với quần dài, thân áo được thiết kế phù hợp với vóc dáng người dùng đủ để che thân từ cổ đến quá đầu gối. Áo có cổ đứng cài cúc bên phải người mặc, phần tà được chắp từ năm mảnh vải, tay dài và thụng, đặc biệt phần viền áo rộng đúng 1 tấc.
Áo tấc là một trong những cổ phục được sử dụng khá phổ biến ở thời nhà Nguyễn và được dùng cho cả nam lẫn nữ. Người mặc áo không phân biệt tầng lớp nên từ dân thường đến quan đều có thể lựa chọn trang phục này trong các ngày trọng đại từ kết hôn, lễ, tết….
Lời kết
Có thể thấy mỗi bộ cổ phục Việt Nam đều được thiết kế theo kiểu dáng khác nhau, chúng đều mang đến những nét đẹp riêng, sự độc đáo trong văn hóa dân tộc. Tuy những trang phục hiện đại mang đến xu hướng thời trang mới lạ nhưng vẻ đẹp của các bộ cổ phục đều mang đậm dấu ấn lịch sử.